Son dönemde akran zorbalığının çocuklar üzerinde yaşattığı olumsuz durumlar ile sıklıkla karşılaşıyoruz. Çocukların psikolojisini olumsuz etkileyen akran zorbalığına karşı aileleri uyaran Çocuk ve Ergen Klinik Psikoloğu Ayşe Topak, bu süreçte aile ile okulun iletişiminin önemini vurguluyor. Topak akran zorbalığının sözlü olmasının yanı sıra fiziksel, duygusal veya cinsel içerikli olabileceğinin de altını çiziyor.

Son dönemde akran zorbalığı oldukça gündemde. Çocuklar arasında yaşanan bu durumda ailelere ve okul yönetimine büyük sorumluluklar düştüğünü belirten Moodist Hastanesi’nden Klinik Psikolog Ayşe Topak böyle bir durumda ailelerin akran zorbalığına uğrayan çocuğa, hatanın ondan kaynaklanmadığının belirtilmesi gerektiğini söylüyor. Çocuğun zorbalığa maruz kalması, okula gitmek istememesi ve mutsuz olması hem çocuk hem de aile için sancılı bir dönem olabiliyor. Bu durumda ailenin zorbalığa maruz kalan çocuğa destek vermesi gerektiğini belirten Topak şöyle devam ediyor: “Akran zorbalığına uğrayan çocuğunuza kendisinde bir sorun olmadığını veya böyle bir muameleyi hak etmediğini mutlaka söyleyin. Çocuğun akranları tarafından zorbalığa maruz kalması durumunda çocuğun sosyal becerilerini suçlamak adil değildir. Saygı temel bir haktır, tüm çocuklar nazik ve saygılı muamele görme hakkına sahiptir. Çocuğunuzu kendisinin hatalı olmadığına ve sorunun kaynağının zorbanın davranışı olduğuna ikna edin” diyor.

Akran Zorbalığına Maruz Kaldığını Nasıl Anlarsınız?

Her çocuk uğradığı akran zorbalığını ailesine anlatmıyor ve bunu gizleyebiliyor. Peki bu durumda çocuğunuzun akran zorbalığına uğradığını nasıl anlarsınız? 

• Eğer çocuğunuz okula gitmemek için bahaneler üretiyorsa,
• Sık sık eşyalarını kaybediyor veya eşyaları zarar görüyorsa,
• Yemek yemede zorluk ve uyku problemleri yaşıyorsa,
• Okuldaki başarısında düşüş oluyorsa,
• Gergin, sinirli, öfkeli hareketler sergiliyorsa, akran zorbalığına maruz kalıyor olabilir.

‘Zorbanın ailesi ile konuşmak işe yaramayabilir’

Zorbalığa maruz kalan çocuğun ailesinin durumu okula bildirmesi gerektiğini belirten Topak çocuğun desteklenmesi için uzmandan yardım almanın önemini vurguluyor. Klinik Psikolog Ayşe Topak “Zorbalık yapan çocuk ve ebeveynleriyle okuldan bağımsız, arabulucu olmadan görüşmek sağlıklı olmayacaktır. Bu gibi hassas durumlarda her zaman dengeleyen konumda okulun da bulunması önemlidir” diyor. Bu süreçte ailelere önerilerde bulunan Topak önerilerini şöyle sıralıyor: 

• Zorbanın ebeveynleriyle konuşmak hiçbir işe yaramayabilir. Zorbaların ebeveynleri de zorbalıkta yanlış bir şey görmeyebilir ve bunu ‘kendini savunmak’ ile eş tutabilir.
• Çocuğunuza destek verin ancak size bağımlı olmasını teşvik etmeyin. 
• Çocuğunuzu agresif olmaya veya karşılık vermeye teşvik etmeyin. Muhtemelen bunu yapmak onun doğasında yoktur. Bunun yerine, çocuğunuza özgüvenli olmayı öğretin. Örneğin, çocuklara saldırganlığı kabullenmek yerine mizah ile karşılık vermeleri öğretilebilir.
• Sabırlı olun. Çocuklar arasındaki çatışma büyük olasılıkla bir gecede çözülmeyecektir.
• Çocuğunuzun yeni arkadaşlıklar geliştirmesine veya mevcut arkadaşlıklarını güçlendirmesine yardımcı olun. Arkadaşlar genellikle zorbalığa karşı tampon görevi görür.